De korte keten: van je tuin naar je mond
Groenten en fruit reizen vaak rond de wereld voordat de eindbestemming wordt bereikt. Blauwe bessen uit Uruguay, snijbonen uit Marokko: supermarkten liggen vol producten van buiten Europa. Het is goed om even stil te staan waar onze voeding allemaal vandaan komt.
We zijn gewend om in de winter mooie rode aardbeien te kunnen kopen. Om deze aardbeien te kunnen kweken is veel zon en warmte nodig: ze komen uit een ver land en leggen vele kilometers af voordat ze bij ons op het bord liggen.
Het transport creëert veel CO2 en heeft een nadelig effect op het milieu.
Voor een lange tijd was moestuinieren helemaal niet zo populair. Het had een oubollig imago en het werd niet zo veel gedaan.
Tegenwoordig is men veel meer bezig met duurzaam leven, nadenken over wat je precies eet en waar het vandaan komt, het milieu en de ecologische voetafdruk die we achterlaten. Je moestuin eigen is een waar paradijs. Voor de insecten, bijen, wormen in de bodem, maar ook voor jou. Het is namelijk een luxe om voedsel te kunnen eten uit eigen tuin. Misschien denk je: “ik heb helemaal niet zo veel tijd” of “ik weet niet wat ik moet doen”.
Gelukkig is iedereen een moestuinier! Moestuinieren kan op allerlei manieren. Op een kleine oppervlakte met een moestuinbak, een terras en enkele potten in de zon of een grote moestuin waar je met het ganse gezin uit kan eten.
Wist je dat elke hap die je neemt uit je eigen moestuin een positieve invloed heeft op de hele voedselketen? De keten van jouw eigen moestuin is namelijk veel meer waard dan je denkt!
De klassieke voedselketen
In de klassieke voedselketen worden groenten en fruit met liefde gekweekt bij een gepassioneerd land- en tuinbouwer.
Deze kwekers zijn meestal grootschalig: ze gebruiken tractors, zaai- en plantmachines, machines om te wieden, te oogsten enzovoorts. Alles met de hand doen is namelijk niet mogelijk door de grote oppervlakte. Het voedsel wordt op het één vast moment geoogst en opgeslagen in kratten of in bulk.
Er komt een transporteur die alles oplaadt en naar een distributeur of een veiling brengt.
Van deze veiling wordt ons voedsel opnieuw getransporteerd: deze keer naar een warenhuisopslagplaats, en nadien richting de individuele winkels.
Heel omslachtig, niet?
Na dit transport wordt ons voedsel vaak opgeslagen in niet natuurlijke omstandigheden. Gigantische koelcellen waar speciale gassen zorgen dat geoogst fruit niet verder rijpt en dus niet overrijp in de supermarkten terechtkomt. Of net andersom: gassen die ervoor zorgen dat niet-rijpe watermeloenen plots mooi rood zien zodat ze kunnen geconsumeerd worden.
Bij de klassieke voedselketen zien we nog vaak veel verpakkingsafval. Schaaltjes, doosjes, folies, … worden gebruikt om het transport te vergemakkelijken en in de winkel zelf de verkoop makkelijker te doen verlopen. Spijtig genoeg wordt er niet altijd gebruik gemaakt van gerecycleerde of recycleerbare verpakkingen.
De voedselketen via lokale handelaars
Bij lokale handelaars, of lokale initiatieven zoals “Boeren en Buren” of “Van de Boer”, koop je via een tussenplatform rechtstreeks van bij de kweker. Hierdoor krijg je versere groenten op je bord. De landbouwer oogst zijn groenten op het juiste moment en via een transport gaan ze naar het verdeelcentrum van de lokale handelaar. Soms komt de landbouwer ook langs op een verkoopdag bij de lokale handelaar.
Zo heb je connectie met de persoon die die je groenten gekweekt heeft, wat de smakelijkheid van je groenten sowieso ten goede komt! Doe gerust eens een babbeltje.
Het verpakkingsafval via lokale handelaars wordt aanzienlijk verminderd in vergelijking met de klassieke keten. Vaak wordt er gebruik gemaakt van papieren zakjes waar het voedsel in verpakt wordt. Als er toch plastic verpakkingen zijn, is dit vaak recycleerbaar en/of gemaakt van recycleerbare materialen.
De voedselketen van jouw eigen moestuin
In je eigen moestuin gaat het er net iets anders aan toe. Met je eigen moestuin kan je je eigen voedsel kweken, oogsten en opeten. Dit is de kortste keten!
Biologisch en vers, wat je zaait kan je enige tijd later smakelijk opeten. Niet alle groenten zijn het hele jaar beschikbaar, maar een moestuinplanning kan helpen om het hele jaar door zoveel mogelijk oogsten. Wanneer je iets wil eten, pluk je het gewoonweg van de plant. Er rest je naderhand nog enkele stappen van je tuin naar je huis – of indien je een volkstuintje hebt dat verder van huis gelegen is moet je misschien een fietsrit maken.
Verser dan dit kan niet: er zijn geen tussenpersonen, geen gemotoriseerd transport, geen lange wachttijd tussen de oogst en wanneer je alles gaat klaarmaken.
TIP: om jaarrond te kunnen oogsten kan een serre handig zijn.
In de winter kan je zelfs sla, kervel, spinazie en kruiden kweken, en dat helemaal zonder extra verwarming. Voor meer tropische groenten zoals paprika, peper en tomaat moet je wel wachten tot de lente.
Aardappels
Bewaren
Bloemen
Bodem
Frambozen
Fruit
Gember
Gras
Groendak
Groenten
Herfst
Kiemen
Kinderen
Klimplanten
Mulchen
Ongedierte
Oogst
planten
Recepten
Tomaten
Voeding
Winter
Zaaien
Ziekten
Ontdek de Wereld van Moestuinieren
Meer lezen?
Ontdek de Wereld van Moestuinieren
Meer lezen?
